ustawa o zawodzie farmaceuty

Długo oczekiwana regulacja zawodu farmaceuty wprowadziła nie tylko postulowane rozwiązania, ale również ograniczenia, które znacząco wpływają na dotychczasowe sposoby działania aptekarzy. Do tego pojawiło się ryzyko niekorzystnej interpretacji niektórych postanowień ustawy. Jednym z przykładów jest prowadzenie działalności edukacyjnej przez farmaceutę poza apteką.

Rola farmaceuty w systemie opieki zdrowotnej nie ogranicza się wyłącznie do dystrybucji leków. Od lat wskazuje się na konieczność zaangażowania farmaceutów w nadzorowanie prawidłowego użytkowania leków przez pacjentów i personel systemu zdrowotnego. Pandemia COVID-19 wyraźnie pokazała, że ośrodki zdrowia mają ograniczone możliwości, a apteki mogą stanowić znaczące wsparcie. Jest to szczególnie istotne wobec starzejącego się społeczeństwa i utrudnień w zakresie dostępu do lekarzy.

Dnia 16 kwietnia 2021 r. weszły w życie przepisy ustawy o zawodzie farmaceuty, które zmieniły m.in. regulacje zawarte w ustawie o prawie farmaceutycznym w zakresie obowiązków kierownika apteki. Założeniem nowelizacji przepisów było wzmocnienie pozycji kierownika apteki jako gwaranta usług farmaceutycznych wysokiej jakości, co w konsekwencji łączyć się ma także z koniecznością doskonalenia zawodowego.

Z dniem 16 kwietnia 2021 r., po długim oczekiwaniu i kilkunastu miesiącach prac legislacyjnych, weszła w życie ustawa o zawodzie farmaceuty. Ustawa ta kompleksowo reguluje zasady  uzyskiwania prawa wykonywania zawodu farmaceuty, wykonywanie zawodu farmaceuty oraz ustawicznego rozwoju zawodowego farmaceutów. Nowe regulacje to jednak przede wszystkim duże zmiany dla samych farmaceutów, gdyż zyskali oni nowe uprawnienia, co ma na celu wzmocnienie funkcjonowania opieki farmaceutycznej sprawowanej przez farmaceutę we współpracy z lekarzem.

Jednym z elementów opieki farmaceutycznej sprawowanej przez farmaceutów jest wykonywanie badań diagnostycznych w celu oceny skuteczności i bezpieczeństwa stosowanej przez pacjenta farmakoterapii oraz analizy problemów lekowych występujących u pacjenta, a także proponowania metod i badań diagnostycznych. Jakie warunki powinny zostać spełnione przez aptekę, żeby mogła świadczyć takie usługi zgodnie z przepisami?

Tak jak jest dotychczas, w aptece ogólnodostępnej będzie musiał być ustanowiony farmaceuta odpowiedzialny za jej prowadzenie, czyli właśnie kierownik apteki. Farmaceuta nie będzie mógł łączyć funkcji kierownika apteki ogólnodostępnej, punktu aptecznego, działu farmacji szpitalnej, apteki szpitalnej z funkcją osoby kompetentnej, osoby odpowiedzialnej i osoby wykwalifikowanej w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego. Sprawdź pozostałe zmiany.

Farmaceuci byli jedną z ostatnich grup zawodów zaufania publicznego, która nie miała ustawy regulującej ich pracę i rolę w systemie ochrony zdrowia. A jednak to farmaceuta jest pierwszą osobą, do której pacjent zwraca się z prośbą o poradę dotyczącą zdrowia. Dlatego głównym zamierzeniem wprowadzonych zmian jest wykorzystanie potencjału farmaceutów i wzmocnienie roli aptek w systemie ochrony zdrowia.

Wprowadzenie prawnych uregulowań dotyczących opieki farmaceutycznej zajęło kilka lat. W trakcie dyskusji na ten temat podnoszono wiele wątpliwości i zastrzeżeń, począwszy od zasad związanych z finansowaniem świadczeń z zakresu opieki farmaceutycznej, przez ustalenie zakresu usług wchodzących w jej skład, kończąc na problematyce, z jakich baz danych można będzie korzystać w celu realizacji opieki czy jakie warunki powinny spełniać pomieszczenia przeznaczone do udzielania usług farmaceutycznych. Chociaż ustawa o zawodzie farmaceuty nie odpowiada na większość z tych pytań, to na jej podstawie można zrekonstruować obowiązki i uprawnienia farmaceutów związane ze świadczeniem opieki farmaceutycznej.