Zasady wystawiania faktur w aptece

Na przełomie roku obowiązki podatnika dotyczące wystawienia faktury na żądanie osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej są takie same jak w trakcie roku kalendarzowego.  Podatnik ma obowiązek wystawić fakturę do paragonu na żądanie klienta zgłoszone w ciągu 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę – nawet jeśli żądanie takie zostanie zgłoszone na początku kolejnego roku kalendarzowego, podczas gdy towar został wydany w poprzednim roku kalendarzowym.

W przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej podatnicy nie są zobowiązani do wystawiania faktur, przynajmniej dopóki osoby te nie zgłoszą stosownego żądania w określonym w przepisach terminie. Nie stosuje się do nich również obowiązku umieszczenia w paragonie fiskalnym potwierdzającym dokonanie sprzedaży zewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej NIP nabywcy.

Zasadą jest, że na żądanie osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej podatnik jest zobowiązany wystawić fakturę, pod warunkiem że żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty. Faktury takiej nie trzeba wystawiać natychmiast. Jeśli nabywca zgłosi takie żądanie do końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty, wówczas fakturę należy wystawić do 15. dnia kolejnego miesiąca. Jeśli natomiast żądanie wystawienia faktury zostało zgłoszone po upływie miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty, wówczas podatnik powinien ją wystawić nie później niż 15. dnia od dnia zgłoszenia żądania.

Jeżeli klient spóźni się i nie zgłosi żądania wystawienia faktury we wskazanym terminie, lecz po upływie 3 miesięcy liczonych od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty, wówczas podatnik nie ma obowiązku wystawienia faktury, lecz może to zrobić, zależnie od własnej decyzji w tym zakresie. W takim wypadku fakturę należy wystawić nie później niż 15. dnia od dnia zgłoszenia żądania.

Fakt, że zgłoszenie żądania przez klienta nastąpiło dopiero w kolejnym roku kalendarzowym, nie ma żadnego znaczenia dla prawa żądania wystawienia faktury, jeśli tylko zachowany został 3-miesięczny termin.

Osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, która zgłasza żądanie wystawienia faktury, powinna przekazać podatnikowi oryginał paragonu. W przypadku gdy faktura dotyczy sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika dołącza się paragon dokumentujący tę sprzedaż. Nie dotyczy to sprzedaży dokumentowanej fakturą wystawianą przy zastosowaniu kasy rejestrującej, w przypadkach, gdy wartość sprzedaży i kwota podatku są zewidencjonowane w raporcie fiskalnym dobowym kasy.

W praktyce zdarzają się jednak przypadki, kiedy to klient z różnych przyczyn nie posiada oryginału paragonu, w szczególności w sytuacji, gdy żądanie wystawienia faktury zgłasza on po upływie kilku tygodni. W takiej sytuacji konieczne jest zweryfikowanie i zidentyfikowanie zgłaszanej przez nabywcę transakcji. W tym zakresie klient może dostarczyć inne dowody potwierdzające dokonanie przez niego zakupu, zwłaszcza wydruk z terminala czy potwierdzenie przelewu. W takim wypadku podatnik powinien przechowywać te dokumenty w swojej dokumentacji.

W przypadku zgłoszenia przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej żądania wystawienia faktury w opisanym wyżej terminie podatnik ma prawny obowiązek jej wystawienia. Odmowa zrealizowania żądania klienta może bowiem stanowić przestępstwo skarbowe. W myśl art. 62 § 1 Kodeksu karnego skarbowego, kto wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku, wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania, podlega karze grzywny do 180 stawek dziennych. Ustalając stawkę dzienną, bierze się pod uwagę:

• dochody sprawcy,
• jego warunki osobiste,
• rodzinne,
• stosunki majątkowe 
• możliwości zarobkowe.

Stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności (w 2020 roku stawka dzienna mieści się w granicach kwot: od 87 do 34.800 zł). W związku z tym maksymalna kara grzywny w przypadku niewystawienia faktury na zgłoszone w terminie żądanie osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej wynosić może nawet 6.264.000 zł.

Odnotować również trzeba, że Kodeks karny skarbowy przewiduje łagodniejszą sankcję za wypadek mniejszej wagi, w którym sprawca podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Kara grzywny może być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, chyba że kodeks stanowi inaczej. W związku z tym w takiej sytuacji kara grzywny może być wymierzona w wysokości od kwoty 260 zł do kwoty 52.000 zł.