Długo oczekiwana regulacja zawodu farmaceuty wprowadziła nie tylko postulowane rozwiązania, ale również ograniczenia, które znacząco wpływają na dotychczasowe sposoby działania aptekarzy. Do tego pojawiło się ryzyko niekorzystnej interpretacji niektórych postanowień ustawy. Jednym z przykładów jest prowadzenie działalności edukacyjnej przez farmaceutę poza apteką.

Chociaż wystawienie faktury kojarzy się z czynnością typowo techniczną, powiązaną niejako z realizacją recepty, to na gruncie przepisów o ochronie danych osobowych stanowi to odrębną czynność przetwarzania danych osobowych. Poza tym zdarzają się przypadki, kiedy pacjent żąda wystawienia faktury z numerem PESEL, kupując wyłącznie leki OTC. W konsekwencji należy rozważyć generalną dopuszczalność zamieszczania numeru PESEL na fakturze, mając na uwadze możliwość zgłaszania żądań w tym zakresie przez pacjenta.

Ustawa o zawodzie farmaceuty wprowadza dodatkowe uprawnienie dla aptekarzy, mające na celu rozszerzenie dotychczasowych regulacji i zapewnienie ich kompletności w celu ochrony zdrowia i życia pacjenta. Oprócz możliwości wydania bez recepty lekarskiej produktu leczniczego zastrzeżonego do wydawania na receptę i wystawienia recepty farmaceutycznej uregulowane zostało prawo do podania produktu leczniczego pacjentowi. Podobnie jak dotychczasowe uprawnienia, również i to zostało przewidziane wyłącznie w określonych przypadkach.

Jednym z elementów opieki farmaceutycznej sprawowanej przez farmaceutów jest wykonywanie badań diagnostycznych w celu oceny skuteczności i bezpieczeństwa stosowanej przez pacjenta farmakoterapii oraz analizy problemów lekowych występujących u pacjenta, a także proponowania metod i badań diagnostycznych. Jakie warunki powinny zostać spełnione przez aptekę, żeby mogła świadczyć takie usługi zgodnie z przepisami?

Wykonywanie zawodu farmaceuty wiąże się ze szczególną misją, gdyż ma na celu ochronę zdrowia pacjenta oraz zdrowia publicznego. Farmaceuci są zobowiązani wykonywać zawód z należytą starannością, poszanowaniem praw pacjenta, dbałością o jego bezpieczeństwo zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy farmaceutycznej i medycznej, dostępnymi im metodami oraz zgodnie z zasadami etyki i deontologii zawodowej. Jeśli pacjent uważa, że farmaceuta nie dopełnił ciążących na nim obowiązków, ma prawo złożyć na niego skargę.

Tak jak jest dotychczas, w aptece ogólnodostępnej będzie musiał być ustanowiony farmaceuta odpowiedzialny za jej prowadzenie, czyli właśnie kierownik apteki. Farmaceuta nie będzie mógł łączyć funkcji kierownika apteki ogólnodostępnej, punktu aptecznego, działu farmacji szpitalnej, apteki szpitalnej z funkcją osoby kompetentnej, osoby odpowiedzialnej i osoby wykwalifikowanej w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego. Sprawdź pozostałe zmiany.

Wprowadzenie prawnych uregulowań dotyczących opieki farmaceutycznej zajęło kilka lat. W trakcie dyskusji na ten temat podnoszono wiele wątpliwości i zastrzeżeń, począwszy od zasad związanych z finansowaniem świadczeń z zakresu opieki farmaceutycznej, przez ustalenie zakresu usług wchodzących w jej skład, kończąc na problematyce, z jakich baz danych można będzie korzystać w celu realizacji opieki czy jakie warunki powinny spełniać pomieszczenia przeznaczone do udzielania usług farmaceutycznych. Chociaż ustawa o zawodzie farmaceuty nie odpowiada na większość z tych pytań, to na jej podstawie można zrekonstruować obowiązki i uprawnienia farmaceutów związane ze świadczeniem opieki farmaceutycznej.

Prowadzenie apteki w ramach systemu franczyzy nie zostało szczegółowo uregulowane w przepisach prawa, jest jednak tematem budzącym na przestrzeni ostatnich miesięcy duże emocje. Ważne jest więc udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy apteka w ogóle może funkcjonować w ramach franczyzy, a jeśli tak, to na jakich zasadach i z jakim ryzykiem się to wiąże.

Zestawienie zbiorcze recept podpisują kierownik apteki i podmiot prowadzący aptekę (jeżeli kierownikiem apteki nie jest osoba reprezentująca podmiot prowadzący aptekę). Możliwe jest jednak udzielenie pełnomocnictwa do podpisywania takich zestawień. Przepisy nie określają wyraźnie jednego, uniwersalnego wzoru takiego upoważnienia ani formy, w jakiej powinno zostać sporządzone. Jak więc udzielić pełnomocnictwa i czy będzie ono konieczne w przypadku, gdy w razie nieobecności kierownika zostanie wyznaczony zastępca?

System monitorowania niepożądanych działań leków nie funkcjonuje prawidłowo – to najważniejszy wniosek kontroli Najwyższej Izby Kontroli (NIK) przeprowadzonej w Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (URPL) i w 20 wybranych szpitalach w kraju. Wśród przyczyn takiego stanu rzeczy wskazano brak identyfikacji niepożądanego działania leku oraz brak zgłaszania takich przypadków przez osoby wykonujące zawód medyczny.