Co zmienia rozporządzenie w sprawie programu pilotażowego przeglądów lekowych

Przegląd lekowy (MUR, ang.: medication use review) to ustrukturyzowany wywiad przeprowadzany z pacjentem służący optymalizacji stosowanej farmakoterapii.

Ustawodawca zaproponował zweryfikowanie adekwatności i efektywności przeglądów lekowych w formie programu pilotażowego. Model ten zakłada skupienie przeglądów lekowych na osobach z wielochorobowością (tj. z jednoczesnym występowaniem u osób co najmniej 3 chorób, których przebieg ma charakter przewlekły) i wynikającą z tego stanu wielolekowością. W odniesieniu do takich osób przeglądy lekowe posiadają potencjał wsparcia leczenia i poprawy komfortu życia poprzez wprowadzenie elementu kontroli nad farmakoterapią prowadzącej do jej zbalansowania i racjonalizacji.

Pilotaż potrwa 12 miesięcy i będzie składał się z trzech etapów: organizacji, realizacji i ewaluacji.

Pierwszy etap obejmie dokonanie wyboru realizatorów pilotażu przez podmiot leczniczy prowadzony przez Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Podmiot leczniczy przeprowadzi postępowanie w przedmiocie zawarcia umowy o realizację pilotażu. Do jego zadań należeć będą również przeprowadzenie pilotażu oraz sprawowanie opieki merytorycznej nad farmaceutami uczestniczącymi w programie. Pilotaż ma wykonać nie więcej niż 75 farmaceutów dokonujących przeglądów lekowych wśród nie więcej niż 1000 pacjentów.

Realizatorem pilotażu będzie mogła być apteka, która:

• zgłosiła podmiotowi leczniczemu gotowość do udziału w pilotażu;

• realizuje umowę na realizację recept refundowanych zawartą z NFZ i przedstawi jej kopię podmiotowi leczniczemu;

• spełnia określone warunki lokalowe;

• zatrudnia farmaceutę, który ukończył studia podyplomowe w zakresie opieki farmaceutycznej lub posiada co najmniej roczną praktykę wykonywania przeglądów lekowych w innym kraju potwierdzoną przetłumaczonym na język polski dokumentem wydanym w tym kraju, potwierdzającym kwalifikacje tego farmaceuty do prowadzenia przeglądów lekowych;

• wyrazi zgodę na poddanie się nadzorowi podmiotu leczniczego w zakresie realizacji pilotażu;

• wobec której nie toczy się postępowanie administracyjne w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na jej prowadzenie.

Zadaniem WIF będzie opiniowanie kandydatów na realizatorów pilotażu. W tym celu WIF przekaże informacje o ew. toczącym się postępowaniu administracyjnym oraz przekaże opinię o spełnianiu warunków lokalowych apteki. W aptece realizującej pilotaż należy:

• przeprowadzać przeglądy lekowe w miejscu z poszanowaniem praw pacjenta oraz bezpieczeństwo przekazywanych przez niego informacji,

• zapewnić miejsce siedzące dla pacjenta oraz

• przechowywać dokumentację związaną z pilotażem zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami bezpieczeństwa przechowywania recept w aptece.

Drugi etap obejmie kwalifikację pacjentów do pilotażu oraz wykonywanie przeglądów lekowych. Kwalifikacji będzie dokonywał farmaceuta osobiście. Kluczowym kryterium włączenia pacjentów do programu będzie wielolekowość, którą należy rozumieć jako stan przyjmowania 5 leków jednocześnie u osób w wieku od 18 do 60 lat albo przynajmniej 10 leków jednocześnie u osób powyżej 60. r.ż.

Etap realizacji odbywa się w ramach trzech kontaktów farmaceuty z pacjentem:

I. Wywiad farmaceutyczny z pacjentem dotyczący w szczególności stosowanych leków lub preparatów, zdiagnozowanych u pacjenta chorób, obecnych objawów chorobowych lub dolegliwości oraz znanych alergii i nietolerancji na leki lub preparaty.

II. Wdrożenie indywidualnego planu opieki farmaceutycznej („IPOF”), który w przypadku:

a) wykrycia przez farmaceutę problemów związanych ze stosowaniem leków bez recepty: polega na rozmowie informacyjno-edukacyjnej z pacjentem i wydaniu pisemnego zalecenia w celu optymalizacji farmakoterapii;

b) wykrycia przez farmaceutę problemów związanych ze stosowaniem innych leków, w tym leków wydawanych na receptę: polegać może również na wydaniu pacjentowi pisemnego zalecenia z informacją merytoryczną dla lekarza bądź przeprowadzeniu rozmowy farmaceuty z lekarzem prowadzącym farmakoterapię pacjenta w celu potwierdzenia prawidłowości albo skorygowania zaleceń farmakoterapeutycznych.

III. Weryfikacja prawidłowości zastosowania się pacjenta do IPOF oraz weryfikacja działań lekarza, co w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości uwzględnia również samodzielne ustalenie z lekarzem prawidłowego schematu farmakoterapii.

Trzeci etap – to analiza danych z przeprowadzonych przeglądów lekowych.

Resort zdrowia nie uwzględnił uwag NRA, która wskazywała, że ustawodawcy trudno będzie rzetelnie zweryfikować kompetencje farmaceutów opierające się tylko na przesłance zdobytego doświadczenia w wykonywaniu przeglądów lekowych. Ustawodawca pominął także postulat NRA dot. prowadzenia pilotażu w formie elektronicznej oraz dostępu do IKP. Jak wskazał Prezes NRA, farmaceuci powinni mieć dostęp do niezbędnych informacji potrzebnych do weryfikacji informacji otrzymanych w wywiadzie od pacjenta.